Ισπανική γλώσσα

Τα ισπανικά (español) ή καστιλιάνικα (castellano) είναι μια ιβηρική ρομανική γλώσσα. Είναι η ευρύτερα ομιλούμενη ρομανική γλώσσα και η τέταρτη σε σειρά κατάταξης ομιλούμενη γλώσσα παγκοσμίως σύμφωνα με ορισμένες πηγές, ενώ άλλες την κατατάσσουν τρίτη. Ομιλείται ως πρώτη γλώσσα από περίπου 500 εκατομμύρια ανθρώπους. Θεωρείται η δεύτερη πιθανώς σημαντική γλώσσα μετά την αγγλική σε ό,τι αφορά τον δυτικό κόσμο, χάρη στην αυξανόμενη χρήση της στις ΗΠΑ, της σχετικής επιβολής της στην εκπαίδευση, της αυξανόμενης οικονομίας του ισπανόφωνου κόσμου, της επιρροής της στη μουσική βιομηχανία και την παγκόσμια λογοτεχνία.


Οι Ισπανοί αποκαλούν τη γλώσσα τους español όταν τη συγκρίνουν ή την ταξινομούν μαζί με γλώσσες άλλων χωρών, αλλά την αποκαλούν Καστιλιάνικα (castellano) από την περιοχή της Καστίλης όταν τη συγκρίνουν με άλλες γλώσσες της Ισπανίας όπως η γαλικιανή, η Βασκική και η καταλανική/βαλενθιανή. Το ισπανικό σύνταγμα του 1978 χρησιμοποιεί τον όρο castellano ως ορισμό της επίσημης γλώσσας του κράτους, διακρίνοντάς τη από τις las demás lenguas españolas ("τις άλλες ισπανικές γλώσσες"). Στο άρθρο III του συντάγματος αναφέρονται τα παρακάτω:

El castellano es la lengua española oficial del Estado. (...) Las demás lenguas españolas serán también oficiales en las respectivas Comunidades Autónomas...

Τα Καστιλιάνικα είναι η επίσημη ισπανική γλώσσα του Κράτους. (...) Άλλες ισπανικές γλώσσες θα είναι επίσημες στις αντίστοιχες Αυτόνομες Κοινότητες...

Ωστόσο, σε ορισμένα σημεία της Ισπανίας, ιδιαίτερα σε εκείνα στα οποία ομιλείται η γαλικιανή, η βασκική και η καταλανική, η επιλογή ιδιαίτερου λεξιλογίου αποκαλύπτει την αίσθηση του ανήκειν του ομιλητή και πιθανώς τις πολιτικές του απόψεις. Κάτοικοι δίγλωσσων περιοχών θεωρούν πιθανώς προσβλητικό τον τίτλο español, καθώς ο συγκεκριμένος όρος επιλέχθηκε από τον δικτάτορα Φρανθίσκο Φράνκο, επί της εποχής του οποίου απαγορεύθηκε η χρήση τοπικών ιδιωμάτων και γιατί υπονοεί ότι η βασκική, η γαλικιανή και η καταλανική δεν είναι γλώσσες της Ισπανίας. Η επιλογή του όρου español προτιμάται κυρίως από τους εθνικιστές που πιστεύουν στη χρήση της γλώσσας ως στοιχείου ενότητας του κράτους ή όσους επιθυμούν να υποδηλώσουν την αποστασιοποίηση της περιοχής τους από το υπόλοιπο κράτος.
Ορισμένοι φιλόλογοι χρησιμοποιούν τον όρο "καστιλιάνικα" μόνο όταν αναφέρονται στη γλώσσα που ομιλείτο στην Καστίλη κατά τη διάρκεια του μεσαίωνα και προτιμούν να χρησιμοποιούν τον όρο "ισπανικά" όταν αναφέρονται στη σύγχρονη δομή της γλώσσας.